پیراهن آستین بلند کشی را از سر می پوشم و دامنش را روی جوراب شلواری پشمی پایین می آورم. موهایم را با دقت پشت سرم جمع میکنم و برخلاف هرروز چشمهایم را کمی آرایش میکنم. پالتوی سیاه بلندم را روی پیراهن میپوشم، کلید و سوییچ و ماسکم را برمیدارم و با عجله از پله ها پایین میروم. نیم ساعت دیگر با خانم احمدی قرار مشاوره دارم، اما نه در دفتر مشاوره و نه در کمپ پناهندگان. قرارمان در یک کافه کوچک کنار دادگستری برلین است. به او قول داده ام که بعنوان همراه و برای پشتیبانی روحی در جلسه ای که در دادگستری دارد همراهش باشم. بعنوان مشاور شغلی این کار جزو وظایف کاریم نیست. اما من تصمیم گرفتم که او را همراهی کنم. خوبی کار مشاوره در آلمان این است که در نهایت خود آدم تصمیم گیرنده است. یعنی من به عنوان مشاور تشخیص دادم که حضور و حمایت من در این جلسه به جذب بهتر این خانم در بازار کار کمک میکند. وسط روز است و خیابانها خلوتند. با این حال ماشینها همه با سرعت کم وسط خیابانهای خالی به آرامی حرکت میکنند و رانندگان با حرص به تابلوهای حداکثر سرعت مجاز که یکی بعد از دیگری با عدد سی به خیابان خالی و هوای گرفته پاییز دهن کجی میکنند نگاه میکنند. بالاخره ده دقیقه بعد از قرارمان به محل میرسم، ماشین را پارک میکنم و به طرف کافه حرکت میکنم.
پنج تماس ناموفق و دو پیم صوتی از خانم احمدی روی تلفنم دارم. جلوی در کافه میایستم. خانم احمدی از ایستگاه قطار به سمت من می آید. چهره اش گرفته است و قدمهایش سنگین. انگار به هرپایش یک وزنه ده کیلویی آویزان باشد. همسرش هم با فاصله چند قدم پشت سرش می آید. پشت میز کافه مینشینیم. کف دستهایم را به لیوان گرم کاپوچینو میچسبانم، به خانم احمدی لبخند میزنم و حالش را میپرسم. با صدایی که از شدت استرس خروسک شده میگوید امروز صبح خبردار شدم که پدرم را به بیمارستان بردند، حالش خوب نیست. از صبح کلی گریه کردم. گفتم ای بابا، حالا نمیشد به شما خبر ندهند. گفت نمیخواستند خبر بدهند. خودم فهمیدم. با وجود اینکه حواسم به ساعت بود و میدانستم زیاد فرصت نداریم گذاشتم چند دقیقه ای در مورد پدرش حرف بزند. به تجربه آموخته ام که اگر ذهن مراجعه کنندگان درگیر موضوعی باشد که نتوانند از آن حرف بزنند مشاوره هیچ فایده ای ندارد. باید راهی برای ورود به ذهنشان پیدا کرد تا بتوان موثر بود. و چه راهی بهتر از گوش دادن و همدردی؟
بالاخره هیجاناتش فروکش کرد و شروع به تمرین مصاحبه اش کرد: من پری احمدی هستم. پنجاه و یک ساله ام و دو دختر بزرگ دارم. سال دوهزار و هفده به آلمان آمدم. سال دوهزار و هجده، دوهزار و نود، و دوهزار و بیست دوره آشپزخانه، پرستاری و مراقبت رفتن هستم. همیشه از جمله دوم غلطهای فراوان گرامری آدمها شروع میشود. فقط جمله اول کامل و صحیح و بی نقص است. نیم ساعت آلمانی دست و پا شکسته اش را اصلاح میکنم و بالاخره زمان رفتن به دادگستری میرسد. جواب پناهندگی خانم احمدی مثل بسیاری افراد دیگر بعد از برگزاری دو دادگاه منفی شده است. امروز با مشاور دادگستری جلسه ای دارد تا مدارکش را برای بررسی در کمیسیون شرایط سخت تحویل بدهد. برای خانم احمدی امروز روز خیلی مهمی است چون این راه، احتمالن آخرین راه باقیمانده برای اوست تا شانسش را در گرفتن اقامت امتحان کند. از همسرش خداحافظی میکنیم و وارد ساختمان دادگستری میشویم. خانم احمدی یک بطری کوچک آب از کیفش بیرون می آورد و میگوید این را دوستم از ایران فرستاده تا قبل از ورود به دادگاه روی زمین بریزم. در این سه سالی که کهر مشاوره میکنم با اعتقادات عجیب و غریب زیادی مواجه شده ام. دیگر از هیچ کاری متعجب نمیشوم، چه ریختن آب جلوی در باشد چه مراجعه به فالگیر قبل از گرفتن وام. ورودی درست را پیدا کردم و همانطور که در را برای خانم احمدی باز نگه داشته بودم، به اوکه با عجله آب بطری را در محوطه خالی میکرد نگاه کردم. پرسیدم حالا توی بطری چه هست؟ گفت به این آب دعا خوانده که اقامتم درست شود. از پله ها بالا رفتیم. طبقه اول در سمت راست. در بسته بود. پشت در الگوهایی برای زنگ زدن معرفی شده بود. اگر با اتاق شماره هفت کار دارید، دو بار پشت هم زنگ بزنید. اگر با اتاق شماره هشت کار دارید، سه بار و اتاق شماره نه، دو زنگ کوتاه و یک زنگ بلند. با اتاق شماره هفت کار داشتیم و دو بار پشت هم زنگ در را زدیم. اما کسی باز نکرد. پنچ دقیقه به قرار مانده بود و خانم احمدی مدام ناآرامتر میشد. این بار با الگوی اتاق شماره نه زنگ زدم. یک نفر در را باز کرد. گفتم که برای کمیسیون شرایط سخت وقت داریم. ما را به سالن انتظار راهنمایی کرد و گفت که باید منتظر همکارشان بمانیم. بعد از بیست دقیقه یک خانم میانسال وارد ساختمان شد و به خاطر تاخیرش از ما عذرخواهی کرد. کلید انداخت و در اتاق شماره هفت را باز کرد. اتاقی نه چندان بزرگ که کف آن را موکت طوسی رنگی پوشانده بود. دور تا دور اتاق یک دستگاه کپی و یک میز تحریر و چند قفسه چیده شده بودند. روی قفسه ها دو سه گلدان گل بود و روی میزتحریر چند قاب عکس. روی دیوارها پوسترهایی زده شده بود که میشد روی آنها شعارهای برابری و حقوق بشر را دید. وسط اتاق یک میز چوبی ساده نسبتا بزرگ قرار داشت با دو صندلی در طرفی که به در نزدیکتر بود و ما به آنها هدایت شدیم. روبروی ما و پشت یک حفاظ شیشه ای که بخاطر جلوگیری از پخش بیماری کرونا وسط میز نصب شده بود، یک صندلی قرار داشت که احتمالن جای خانم مشاور بود که حالا پشت میزتحریرش در گوشه اتاق نشسته بود و داشت ایمیل وکیل خانم احمدی را میخواند.
خانم احمدی که حسابی دست و پایش را گم کرده بود مدام سرش را به گوش من نزدیک میکرد و چیزی به فارسی نجوا میکرد که از پشت ماسک به زحمت شنیده میشد. به او گفتم آرام باشد و به آلمانی حرف بزند. بالاخره بعد از چند دقیقه خانم مشاور روبروی ما نشست و جلسه شروع شد. سوالات کوتاهی می پرسید، مثل سال ورود به آلمان، وضعیت اقامت، وضعیت تاهل و سوالاتی از این دست. خانم احمدی پوشه های بیشماری از ساکش بیرون میکشید و برگه های زیادی را از آنها در می آورد و روی میز میچید. دو ساعت تمام داشتیم تلاش میکردیم که نشان بدهیم که خانم احمدی زندگی محکمه پسندی دارد. که فعال و با انگیزه است و هیچ وقت بدون عدله محکم کاری را نیمه رها نکرده است. من میفهمیدم که خانم مشاور تصمیم گیرنده نیست و صرفا کسی است که قرار است کیس خانم احمدی را در کمیسیون مطرح کند و دوازده نفر در آن کمیسیون هستند که بعد از توضیحات این خانم راجع به وضعیت اقامت خانم احمدی تصمیم خواهند گرفت. میدانستم که قصد کمک به خانم احمدی و امثال او را دارد که چنین شغلی انتخاب کرده است. اما نمیدانم چرا اینکه روبروی ما نشسته بود و با سوالات کوتاه و متوالی زیر و زبر زندگی خانم احمدی را بیرون میکشید و سعی میکرد تصویری از زندگی او ترسیم کند، آزارم میداد. اینکه صدای خانم احمدی از شدت استرس از گلویش بیرون نمی آمد، اینکه در یک روز ملال آور پاییزی زیر نور مهتابی یک اتاق ساده کارمندی، زنی پنجاه و یک ساله دست و پا میزد که ثابت کند موجود به درد بخوری است، غم انگیز بود. بالاخره خانم مشاور بعد از آنکه حدود سی برگه از دوره های آموزشی و قراردادهای کاری و برگه های پزشکی خانم احمدی را ضمیمه پرونده اش کرد و لیستی بلند بالا از کسری مدارک کف دستمان گذاشت، رو به خانم احمدی کرد و درحالیکه از حالت چشمهایش میشد حدس زد که پشت ماسک لبخند زده از او پرسید از من میترسی؟ خانم احمدی گفت نه. من اضافه کردم که ولی خیلی استرس دارد و اصلن صدایش از شدت استرس تغییر کرده. خانم احمدی گفت امروز صبح خبردار شدم که حال پدرم در ایران بد شده. خانم مشاور جا خورد و اظهار ناراحتی و همدردی کرد و سعی کرد یکی دو دقیقه آخر را به گپ و گفت معمول بین چند انسان برابر بگذراند.
از ساختمان که بیرون آمدیم هوا رو به غروب بود و باران ریزی می بارید. شوهر خانم احمدی جلوی در منتظرش ایستاده بود. در مورد لیست کسری مدارک برایشان توضیحاتی دادم، از هم خداحافظی کردیم و به سمت ماشین حرکت کردم. چند قدم بیشتر از آنها دور نشده بودم که شوهر خانم احمدی به دنبالم آمد و با صدایی که به زحمت شنیده میشد گفت که پدر خانمم فوت کرد، اما هنوز به او نگفته ام. نمیدانستم چرا باید این خبر را به من بدهد، اما چیزی در دلم فرو ریخت. گفتم خیلی متاسفم، تسلیت میگم. قبل از آنکه به سمت ماشین بروم به خانم احمدی نگاه کردم که بی خبر از مرگ پدر، از ساختمان دادگستری دور میشد. چهره اش مضطرب و قدمهایش سنگین بود. انگار از هر پایش وزنه ای ده کیلویی آویزان باشد.
.
